อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย เป็นชายแดนที่มีสะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 4 เปิดตัวตั้งแต่พ.ศ.2556 สามารถวิ่งผ่านถนน R3A ที่เชื่อมต่อไปยังจีนตอนใต้ผ่านด่านโมฮานหรือบ่อหานได้ และเป็นระยะทางที่ใกล้ที่สุดของชายแดนไทยไปยังประเทศจีน ภาพของสะพานมิตรภาพนี้จึงมีรถบรรทุกจำนวนมากวิ่งเข้า-ออกสำหรับการทำการค้าระหว่างไทย-ลาว-จีน คนขับรถไทยสามารถขับรถไปจนถึงชายแดนบ่อเต็นได้เลย กระทั่งเกิดการระบาดของโรคโควิด 19 ชายแดนไม่ว่าจะทางดิน น้ำ อากาศล้วนปิดพรมแดนเพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของไวรัส กิจกรรมการขนส่งและการเดินทางข้ามพรมแดนบางประเภทสามารถทำได้แต่ต้องอยู่ภายใต้มาตรการของแต่ละท้องที่ ในกรณีของชายแดนเชียงของไปสู่โมฮานใช้รูปแบบการเปลี่ยนหัวรถลาก ดังนั้นคนขับรถไทยไม่สามารถพาตนเองไปจนสุดชายแดนลาว-จีนได้เช่นเดิม ต้องมีการเปลี่ยนหัวรถลากเป็นคนขับลาวเพื่อขนส่งต่อไปยังชายแดนลาว-จีนอีกครั้ง และในช่วงเกือบ 2 ปีที่ผ่านมาผู้ประกอบการทางลาวเริ่มมีการระดมหัวรถและลงทุนในการซื้อหัวรถเพื่อมาลากตู้สินค้าโดยเฉพาะ
การปรับเปลี่ยนนี้ก่อให้เกิดผลกระทบต่อผู้ประกอบการในหลายประการ ไม่ว่าจะเป็นการสูญเสียรายได้บางส่วนโดยมีรถจากทางลาวเข้ามาเป็นส่วนแบ่ง ความยุ่งยากในการข้ามแดน ค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นสำหรับการตรวจโรคของคนขับรถและในช่วงแรกๆ ของการปรับเปลี่ยนได้เกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้งจากความไม่ชินเส้นทางของคนลาวเอง รวมถึงไม่มีการรับประกันต่อความเสียหายที่เกิดขึ้น ส่งผลให้ลาวจึงกลายเป็น “ผู้คุมเส้นทางR3A” ในช่วงเวลาที่ผ่านมา
จากคำบอกเล่าของผู้ประกอบการบริษัทชิปปิ้ง เป็นเวลาเกือบ 2 ปีมาแล้ว การเดินทางขนส่งข้ามพรมแดนมีความยุ่งยากมากขึ้น กำไรลดน้อยลงแต่ยังพอทำการค้าได้จึงทำให้ผู้ประกอบการขนส่งในประเทศไทยยังคงดำเนินกิจการและเฝ้ารอวันที่สถานการณ์การระบาดของโรคโควิดดีขึ้น กระทั่งวันที่ 5 ตุลาคม 2564 ด่านโม่ฮานได้ทำการปิดชั่วคราวเนื่องจากพบว่า มีคนขับรถที่ผ่านเข้ามาในเส้นทางติดโควิดจำนวนมาก ขณะที่ฝั่งบ่อเต็นได้ทำการตรวจหาผู้ติดเชื้อในจุดพักรถก็พบว่า มีผู้ติดเชื้อกว่า 170 คน ทำให้มีการปิดด่านมาจนถึงปัจจุบัน เป็นระยะเวลากว่า 2 เดือนแล้ว (อัพเดตเมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2564) และยังไร้วี่แววของการเปิดด่าน
อย่างไรก็ตามด่านพรมแดนเชียงของ-ห้วยทรายหรือไทย-ลาวยังสามารถเข้าออกได้ตามมาตรการการป้องกันโรคระบาด มีสินค้าประเภทสินค้าอุปโภคบริโภค วัสดุก่อสร้างของผู้ประกอบการรายใหญ่ในลาวที่สามารถสั่งสินค้าในจำนวนมากเพื่อคุ้มค่าต่อค่าใช้จ่ายในการใช้บริการขนส่ง ภาพของถนนปากทางเข้าด่านศุลกากรเชียงของจึงไร้รถบรรทุกที่วิ่งเข้าออก จะเหลือแต่เพียงหัวรถที่จอดเรียงรายตามพื้นที่สองข้างถนนที่ถูกปรับเป็นลานจอดสำหรับชาร์ตไฟ
เล่าเรื่องโดย ปลายฟ้า นามไพร
*บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งในการเผยแพร่ขอ้มูลงานวิจัยต่อสาธารณะภายใต้ โครงการ “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” กับผลกระทบต่อธุรกิจการขนส่งและโลจิสติกส์ข้ามพรมแดนไทย-จีน กรณีศึกษา ผู้ประกอบการชาวจีนในพื้นที่ จังหวัดเชียงราย ได้รับทุนสนับสนุนจาก สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
Commentaires